یکی از مسائل مهمی که امروزه شاید منجر به کوتاهی های قابل توجهی در حوزه توسعه و ترویج صنایع دستی و فرش دستباف شده مسئله مربوط به عدم حمایت های مادی و مالی از این دو حوزه است به طوری که صرفا این دو بخش فرهنگی اقتصادی محدود به برنامه ریزیهای کوتاه مدت و بلند مدت و بعضا برنامه ریزی های ارمانی میشوند لذا از انجایی که بدون مباحث مادی و مالی هیچ اتفاقی نمیتواند بیفتد، لازم است دولتها در این باره تدبیر کنند.
هرچند که بعضا منابع محدودی در قالب حمایت از زنان بی سرپرست، زنان خانه دار، مشاغل اسیب دیده کرونا و … به سمت این مشاغل نیز سوق داده شد اما به علت عدم تمرکز با نگاه حمایت خاص از هنرمندان این دو بخش شاهد اتفاقات مثبت جزئیی و بعضا غیرموثر در بلند مدت هستیم که در پاره ای از موارد نیز شاهد سیر نزولی توسعه و رونق این بخش ها بودیم. اما مسئله اینجاست که آیا دولتها و مجلس در گذشته برای تامین مالی و مادی این دو حوزه اندیشه نکرده‌اند؟
نماینده دوره دهم مجلس شورای اسلامی در حمایت از قانون گذار و در خصوص مسائل مادی و منابع مالی مربوط به حمایت و توسعه دو حوزه صنایع دستی و فرش دستباف اینگونه مطرح میکند: قانون گذار ظرفیت و فرصت خیلی خوبی را برای صندوق ایجاد کرده است ولی به دلایل متعددی متاسفانه انطوری که باید در این موضوع، حمایت نشده است.
این مسئول در خصوص مصادیق این مسئله تصریح میکند: با وجود این که تکلیف قانونی ماده هشت قانون حمایت صراحتا تکلیف میکند که بخشی از اعتباراتصندوق کار افرینی امید را در این خصوص با هماهنگی صندوق اعطا کند و همچنین در خصوص تخصیص ۳۰ درصد درامدهای وزارت میراث که این هم میتواند کمک موثری برای صندوق باشد تاکنون اقدامی صورت نگرفته اما مکاتباتی در این خصوص انجام دادیم تا از این دو مسیر برای تقویت صندوق از ان استفاده کنیم.
وی در ادامه، با بیان این که تمام دولت ها شعارشان کوچک کردن دولتها و واگذاری اجرایی و عملیاتی امور به مجموعه های غیر دولتی است، میگوید: امروز ما معتقد هستیم که با تفکیک وظایف با معاونت صنایع دستی میراث و مرکز ملی فرش ایران میتوانیم هم افزایی خوبی داشته باشیم به این صورت که مسئله حاکمیتی و سیاست‌گذاری را انها انجام داده و بخش اجرا را به صندوق واگذار کنند.
این مسئول به تنظیم تفاهم نامه این مقوله اشاره میکند و میگوید: تقویت صنایع دستی و فرش دستباف را باید مورد توجه قرار دهیم و ضرورت دارد حمایت از تجار و بازرگانان و صادرکنندگان نیز باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
وقف چی با بیان این که بازار لازمه اتفاقات خوب در حوزه تولید است، میگوید: دنیا به سمت تولید محصول با محوریت بازار رفته است و هر چه در این خصوص بهتر عمل کنیم و تولید کننده را حمایت کنیم بهره برداری بهتری خواهیم داشت.
وی به توسعه و حمایت و ترویج فرش و صنایع دستی اشاره میکند و میگوید: همه این امور در این نهفته است که از بخش بازار و تمام زنجیره آن به طور ویژه و خاص حمایت شود.
اما این بخشی از آغازین سخنان دکتر «علی وقف چی» رییس فراکسیون صنایع دستی و فرش دستباف در مجلس دوره دهم و مشاور صندوق توسعه و احیای اماکن تاریخی در گفت‌وگو با صابتاست.
بی توجهی به اقتصاد یا مردم؟
توجه به فرش دستباف و صنایع دستی به عنوان کالاهای فرهنگی با ارزش بالا از زمانی مورد توجه ویزه ای قرار گرفت که دنیا به ارزش هنرهای دستی و روح معنوی نهفته در این اقلام در دنیای صنعتی پی برد و توانست با بهره برداری از این اقلام، هنر، اقتصاد، صلح و معنویت را در قالب کالا به افراد ارائه دهد و با توجه به ارزش افزوده ای که در ان نهفته است اقتصاد بخشی از جوامع را تامین کند و نیازهای متعددی به دنبال ان براورده شود.
این در حالی است که امروزه صنایع دستی و فرش دستباف را به این عناوین میشناسیم بلکه در گذشته این موارد بخشی از اقتصاد و اجتماع را تشکیل میدادند و طیف گسترده ای اشتغال و درامدشان از طریق مشاغلی بوده که امروزه با عنوان صنایع دستی میشناسیم، این مهم یاداور میشود که این اقلام فرهنگی پیوست تاریخی و پیشینه ای را در خود دارند که گویای تمدن، تکامل و توسعه جوامع دیروز نیز بوده است.
وقف چی هم با بیان این که موضوع فرش و صنایع دستی از ظرفیتهای کشورمان و یکی از مسیرهای سریع و ارزان و موثر در بحث تبادلات فرهنگی و رفتن به سمت صلح جهانی است، اظهار میکند: اصالت و فرهنگ غنی ملت ایران داشته‌های نهفته در صنایع دستی و فرش دستباف است و به اعتقاد من، نگاه هویت بخشی به این موضوع در اولویت باید باشد.
وی به لزوم توجه ویژه متولیان کشور به مسئله ارز آوری اشاره میکند و میگوید: یکی از فرصت‌های موثر کشور در این بخش که میتواند استقلال اقتصادی را به همراه داشته باشد، توجه به فرش و صنایع دستی است که به دلایل متعددی این کالاهای فرهنگی به عنوان پاسپورت معنوی کشورمان مورد بی مهری واقع شده‌اند.
این مسئول با اشاره به این که متاسفانه صادرات فرش و صنایع دستی هر ساله نموداری نزولی داشته است، میگوید: این مسئله نشانگر بی توجهی مسئولان در بخش های مختلف خصوصا صادرات این اقلام فرهنگی است.
وی با بیان این که با کمال تاسف اقتصادمان مبتنی و با تکیه بر مردم نیست، گفت: «مردم» جایگاه واقعی در اقتصاد کشور ندارند و لذا موضوع تقویت صندوق در گذشته، با هدف توسعه و احیا و ترویج فرش دستباف و صنایع دستی انجام شدتا مردم در این حوزه‌ها بیشتر فعال شوند.
وقف چی در این باره توضیح داد: قبلا عنوان صندوق به احیای و مرمت بناهای تاریخی محدود میشد اما در قانون حمایات از هنرمندان و استادکاران و فعالان صنایع دستی و فرش دستباف عنوان فرش و صنایع دستی را به ان اضافه کردیم.
وی افزود: معتقد بودیم این عناوین با تعامل و ترکیب با هم نقش بهتری را در توسعه هنر- صنعت فرش و صنایع دستی خواهند داشت و رویکرد ما نیز در ان زمان این بود که از طریق صندوق مردم را تشویق کنیم از طرفی ذی نفعان فرش و صنایع دستی نیز با اظهار دیدگاه ها و مسائل و مشکلات صنایع دستی و فرش دستباف میتواند در تبیین و تقویت این مهم، راهگشا باشد.
ظرفیتهای قانونی حمایت از هنرمندان در صندوق
این مسئول با بیان این که یکی از ظرفیتهای قانونی صندوق در راستای حمایت از دو حوزه فرش دستباف و صنایع دستی حمایت از فعالان صنایع دستی و فرش دستباف با واگذاری بناهای تاریخی با هدف توسعه کاربری های مذکور است، گفت: با توجه به این که چنین ظرفیتی در صندوق توسعه و احیای بناهای تاریخی وجود دارد علاقمندان میتواند از محل صندوق پیگیر شرایط واگذاری این بناهای تاریخی و فرهنگی باشند.
وی دومین مقوله را مشارکت در سرمایه گذاری و احیای بناها برای کاربری فرش و صنایع دستی دانست و گفت: این ظرفیت وجود دارد و حتما تشکل ها و اتحادیه ها برای انتقال دیدگاه ها به ما کمک کنند تا بتوانیم چشم انداز و اینده روشن تری را برای صندوق متصور شویم.
وقف چی در بخش دیگری از سخنانش، در خصوص ارائه تسهیلات اظهار کرد: این حوزه برخلاف سایر فعالیت ها مشمول تسهیلات تکلیفی است و دولت در حمایت از این بخش ها این تسهیلات را در اختیار ذی نفعان قرار میدهد.
دکتر علی وقف چی که در طول چهار سال دوره نمایندگی در سطح ملی در این بخش فعالیت داشته در خاطرنشان میکند: از جمله اقدامات وی را می‌توان به تشکیل بزرگترین فراکسیون مجلس یعنی فراکسیون فرش و صنایع دستی در دوره دهم مجلس شورای اسلامی دانست.
مشاور صندوق توسعه و احیای میراث فرهنگی در پایان یاداور شد: تلاش مجدانه در جهت تصویب قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی و همچنین قانون حمایت از هنرمندان و استادکاران و فعالین صنایع دستی و فرش دستباف و تلاش در جهت تصویب قانون تسهیل تسویه تولید کنندگان بدهکار بانک که بخشودگی جرایم و دیرکرد را به بانک‌ها الزام می‌کرد، از دیگر فعالیت‌هاست.
انتهای پیام
