به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه واحیا، مجتبی اندرزیان، سرمایه‌گذار و بهره‌بردار مجموعه بلاد شاپور گفت: ابن مجموعه شامل دو بنای تاریخی حمام کوهیار و کاروان‌‌سراست که در بافت تاریخی شهرستان دهدشت در استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.
او با اشاره به سابقه این بناها ادامه داد: قدمت دو بنای تاریخی حمام کوهیار و کاروانسرای دهدشت به ۴۰۰ سال پیش، یعنی دوره صفویه بازمی‌گردد. البته نام کوهیار، برگرفته از نام همان شخصی است که در گذشته در آن ساکن بوده است.
بر کرانه جاده ابریشم و راه شاهی
اندرزیان افزود: موقعیت مکانی کاروانسرای دهدشت و حمام کوهیار به خاطر واقع شدن در بافت تاریخی شهر و متصل بودن آن به بافت زنده شهری و همچنین مجاورت با جاده ابریشم و راه شاهی ایران باستان منحصر به فرد است.
اندرزیان با اشاره به شرکت در مزایده مشارکت در مرمت و احیای بناهای تاریخی در آذرماه ۱۳۹۹ و تحویل گرفتن بنا در سال ۱۴۰۰ تاکید کرد: بخشی از مجموعه شاپور که شامل دو بنای تاریخی حمام کوهیار و کاروانسرای دهدشت است، به صورت بازارچه به بهره‌برداری خواهد رسید و بخشی از کاروانسرا نیز به صورت هتل سنتی و با کاربری اقامتی بهره‌برداری می‌شود. حمام کوهیار هم قرار است با کاربری خانه خلاق و ارائه محصولات صنایع دستی به بهره‌برداری برسد.
مشکلات امنیتی، عامل مهم عدم رونق بافت تاریخی دهدشت
اندرزیان درباره مشکلات مرمت و احیای مجموعه بلاد شاپور گفت: به علت مشکلات زیرساختی امنیت محله شامل نورپردازی خیابان و نظایر آن، استقبال چندانی از سوی مردم برای بازدید از مجموعه بلاد شاپور شکل نگرفته است.
این سرمایه‌گذار اضافه کرد: بزرگترین چالشی که در فرآیند مرمت و بازپیرایی بنا با آن روبرو هستیم، مساله امنیت است. وجود اقشار آسیب‌پذیر و بزهکاران و معتادان در بافت تاریخی شهر، باعث بروز مسائل و مشکلات زیادی از جمله سرقت لوازم و تجهیزات این مجموعه تاریخی شده است.
او با بیان دیگر مشکلات موجود در این مجموعه تاریخی اظهار کرد: مشکل دیگر این دو بنای تاریخی مربوط به مرمت‌های غیراصولی است که در گذشته بدون مطالعات دقیق و کارشناسی از شرایط آب‌های زیرزمینی، انجام شده است.
چالش مرمت با رطوبت صعودی و نزولی
اندرزیان یادآور شد: مسائل پایه‌ای و بنیادینی از لحاظ فنی در این بنا مانند وجود رطوبت صعودی و نزولی وجود دارد که کار مرمت اصولی بنا را دشوار می‌کند. با بارندگی شدیدی که دو سال پیش اتفاق افتاد، آب از کف کاروانسرا بیرون زد و باعث شد طرح مرمت در حال تدوین را تغییر دهیم.
او تاکید کرد: باید هرچه زودتر طرح جامع سازماندهی این بنا را توسط کارشناسان و متخصصان انجام دهیم، چرا که فضای بافت تاریخی به ویژه در شب، آن‌قدر تاریک و ناامن به نظر می‌رسد که مردم تمایلی به حضور در این منطقه ندارند.
بلاد شاپور، مجموعه کامل گردشگری شامل بازارچه، هتل سنتی و خانه خلاق
بهره‌بردار دو بنای تاریخی حمام کوهیار و کاروانسرای دهدشت درباره علاقه‌اش به بافت تاریخی دهدشت گفت: از آنجایی که پدربزرگم در گذشته، نگهبان کاروانسرای دهدشت در منطقه بافت تاریخی بود، خاطرات خوبی از کودکی و نوجوانی از بافت تاریخی برایمان باقی مانده است و همین علاقه از دلایل اصلی رغبت ما برای عهده‌دار شدن مرمت و احیای این بناها است.
اندرزیان تصریح کرد: تاکنون حمایت‌های خوبی از فعالیت‌های ما صورت نگرفته است. بین دو بنایی که به ما واگذر شده، یعنی کاروانسرای دهدشت و حمام کوهیار، بناهای دیگری هم وجود دارد که درخواست الحاق آن به بناهای واگذار شده به ما و یکپارچه کردن آن داشتیم که اداره کل میراث فرهنگی استان با الحاق این بناها به مجموعه ما موافقت نکرده است.
این سرمایه‌گذار افزود: بین اداره کل میراث فرهنگی استان‌ها و صندوق توسعه و احیا باید نگاه تعامل‌گرایانه وجود داشته باشد و استان‌ها نباید صندوق را رقیب خود بدانند.
افتتاح فاز اول بهره‌برداری از بلاد شاپور در بهار آینده
او درباره تفکیک بخش‌های مختلف این مجموعه تاریخی در مرحله بهره‌برداری، خاطر نشان کرد: مجموعه بلاد شاپور در سه بخش و با سه کاربری مختلف، اعم از بازارچه، هتل اقامتی و خانه خلاق و عرضه محصولات صنایع دستی به بهره‌برداری خواهد رسید.
این بهره‌بردار ادامه داد: با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، فاز اول، بازارچه، در بهار ۱۴۰۳، فاز دوم، کاروانسرا، در سال ۱۴۰۵ و فاز سوم، خانه خلاق نیز در سال ۱۴۰۷ با پایان مرحله مرمت، افتتاح خواهد شد.
اندرزیان در پایان با اشاره به اینکه انتظار حمایت بیشتری از سوی مسئولان میراث فرهنگی دارد، بیان کرد: امیدواریم صندوق توسعه و احیا با تعریف یک شبکه از مقاصد گردشگری شامل بناهای تاریخی تحت اختیار خود و معرفی و تبلیغ آنها در سطح ملی و بین‌المللی از ما حمایت کند.
گفتنی است، بافت تاریخی دهدشت، یادگار دوران طلایی صفویه با ۳۷ هکتار وسعت است و در سال ۱۳۸۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
همچنین لازم به ذکر است بلادشاپور نام بافت قدیمی شهر دهدشت در جنوب غربی ایران است. کاروانسرای این شهر در سال ۱۴۰۰(ه ش) نماینده کاروانسراهای تاریخی ایران در سازمان جهانی یونسکو شده است.
