به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی، خانه ثقةالاسلام تبریزی که با مدیریت صندوق توسعه و احیا، مرمت شده و به بهرهبرداری رسیده است، نمونه یکی از بناهای تاریخی شاخص است که روح فرهنگ در آن جریان دارد و هر هفته میزبان یک رویداد فرهنگی است.
احیای بناهای تاریخی، فقط به مرمت عمرانی آن محدود نمیشود، بلکه با جریان یافتن زندگی و برگزاری رویدادهای فرهنگی در آن،ضمن احیای معنوی بنا، فرهنگ ساکنان شهر و مناطق مجاور نیز ارتقا مییابد. نمونهای از این احیای معنوی و فرهنگی را در این گزارش بررسی میکنیم.
شهید عاشورای تبریز
این بنا محل زندگی ثقةالاسلام تبریزی از مبارزان دوره مشروطه بود که در صبح عاشورای ۱۳۳۰ قمری توسط اشغالگران روس به دار آویخته شد. «میرزا علی آقا تبریزی» معروف به ثقة الاسلام تبریزی، از مبارزان دوره مشروطه بود که در کنار ستارخان و باقرخان و سایر مجاهدان تبریزی، نقش مهمی در پیشبرد این حرکت ملی ایفا کرد و در عاشورای سال ۱۳۳۰ هجری قمری به همراه چند تن دیگر در جریان مشروطیت به دست روسها به شهادت رسید.
ثقة الاسلام بر خلاف اغلب روحانیون آن زمان، مشروطه را آغازی مناسب برای آزادی و آبادی ایران می دانست و در این راه تا بذل جان کوشید. در کتب تاریخ معاصر نوشتهاند: «ثقة الاسلام تبریزی کسی بود که آبروی ایران و اسلام شد و چوبۀ دار را خرید، ولی یک امضا به دشمنان و اشغالگران در جهت تأیید این موضوع که مجاهدین آغازگر جنگ بودند، نداد».
نشانی خانه ثقةالاسلام تبریزی
این بنای تاریخی در خیابان چایکنار (ساحل رودخانه) و بین پل قاری و مسجد صاحبالامر واقع شده است. این ساختمان آجری جزو بناهای آجری نادری است که در سه طبقه ساخته شده است. خانه ثقةالاسلام در تاریخ ۷ مهر ماه ۱۳۸۱ به شماره ۶۱۴۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
معماری بنا
این بنا در ۳ طبقه ساخته شده و قاب بندی آجری دارد؛ راه پله ها، ایوان، ستون ها، پنجره ها و کف طبقات آن چوبی است و ورودی زیرزمین از راه پلهای جدا، زیر ایوان طبقه همکف است.
از ویژگی های بارز این خانه یك رشته راه پله تك رامپه كاملا چوبی است كه ارتباط طبقه همكف به اول را امكانپذیر می کند. كف حیاط این خانه پایین تر از تراز خیابان است. طبقه زیرزمین دارای دسترسی جداگانه می باشد و ارتباطی با طبقات بالا ندارد و این دسترسی از زیر ایوان ورودی به همكف میرسد.
میزبانی از مؤسسه پژوهشی حکیم نظامی
در سالهای گذشته این خانه بهعنوان آموزشگاه هنرهای سنتی مورد استفاده قرار میگرفت. اما امروز در کنار این کاربری، این بنا میزبان مؤسسه پژوهشی حکیم نظامی است که با هدف فرهنگسازی و توسعه فرهنگ عمومی، فعالیت میکند.
این موسسه هر هفته رویدادهای فرهنگی و سلسله نشستهایی را پیرامون آثار حکیم نظامی گنجوی برگزار میکند. کارگاه نقد و بررسی چهار اثر حکیم نظامی، نشست علمی تخصصی نظامیپژوهی (پیوند هنرهای نمایشی با آثار نظامی)، کارگاه اقتباس نمایشی از متون کهن خمسه نظامی، سلسله نشستهای تخصصی حکیم نظامی گنجهای، سلسله همایشهای ملی تحلیل آثار و اندیشههای حکیم نظامی گنجوی، نشست مشترک با اصحاب قلم شهرستان اهر، نشست مشترک با اصحاب قلم شهرستان مرند و مواردی از این دست، بخشی از رویدادهایی است که اخیرا در این بنای تاریخی برگزار شده است.
پوستر اطلاعرسانی نمونهای از این رویدادها در اینجا میبینیم.