به گزارش صابتا، خانه تاریخی کشفی خرم‌آباد که از سوی صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی به بخش خصوصی واگذار شده، به مناسبت هفته گردشگری، چهارشنبه نهم مهرماه ۱۴۰۴ با حضور مدیران ملی و استانی افتتاح می‌شود.
این خانه تاریخی در استان لرستان، شهر خرم‌آباد، خیابان ۲۴ متری حکیم‌آباد، کوچه کشفی واقع شده است. بنای کشفی در تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۴ با شماره ۱۱۹۰۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بنای خانه در زمینی به مساحت حدود ۱۹۲ متر و با زیربنای ۱۰۸ مترمربع ساخته شده است. جبهه اصلی بنا در دو طبقه و با محوریت شرقی ـ غربی طراحی شده و نمای آن ترکیبی از آرایه‌های آجری خفته و راسته و زبان‌گنجشکی، پنجره‌های چوبی و ارسی با نقوش و شیشه‌های رنگی است که جلوه‌ای منحصربه‌فرد به ساختمان بخشیده است.
پنجره‌های این خانه در گذشته چشم‌انداز بدیعی به باغ‌های جنوب شهر، کوه‌های مقابل و مجموعه تاریخی قلعه فلک‌الافلاک داشته است. این چشم‌اندازها هنوز هم از میان سازه‌های جدید شهر قابل مشاهده است.
این بنا متعلق به سید محمود کشفی و مربوط به دوره قاجار است. خانه کشفی دارای زیرساخت‌های اولیه آب و برق بوده و کاربری پیشنهادی آن شامل فعالیت‌های کارگاهی، صنعتی، فرهنگی و هنری است.
نیازمندی لرستان به تقویت زیرساخت‌های گردشگری
احسان بام‌زر و سعید نوری‌پور، سرمایه‌گذاران و بهره‌برداران خانه تاریخی کشفی لرستان از اتمام فرآیند مرمت و افتتاح این بنای تاریخی در مهرماه ۱۴۰۴ خبر دادند.
سعید نوری‌پور در این‌باره بیان کرد: قرار بود تا با پایان مرحله مرمت، این بنا در سال گذشته افتتاح شود اما با برداشتن یک دیوار، متوجه شدیم که باز هم زوایای پنهان این بنا نیاز به مرمت دارد و پس از مرمت آن، این خانه تاریخی را در مهرماه ۱۴۰۴ افتتاح می‌کنیم.
او با اشاره به نیازمندی استان لرستان به تقویت زیرساخت‌های گردشگری از جمله فضاهای اقامتی افزود: یک مقصد خوب گردشگری، مقصدی است که گردشگر را به ماندن و اقامت ترغیب کند و این منوط به وجود زیرساخت‌های اقامتی و فضای مناسب برای اسکان مسافران است.
خانه کشفی، دریچه‌ای به قلعه تاریخی فلک‌الافلاک
نوری‌پور توضیح داد: این بنا پنج اتاق دارد که شامل دو اتاق سه تخته و دو اتاق کف خواب است که با احتساب اتاق‌های کف خواب، این مجموعه برای تورهای گردشگری حدودا ۴۰ نفره هم قابل استفاده است.
این سرمایه‌گذار ادامه داد: موقعیت خاص قرارگیری پنجره‌های این خانه، روزگاری چشم‌انداز زیبایی به باغات جنوب شهر و کوه‌های روبه‌روی آن و مجموعه تاریخی قلعه فلک الافلاک داشته که اکنون نیز می‌توان از لابه‌لای سازه‌های جدید به گوشه‌های از این چشم‌اندازها نگریست.
او خاطر نشان کرد: قلعه فلک‌الافلاک که هم اکنون در انتظار ثبت جهانی است، از بناهای تاریخی ارزشمند به جا مانده از دوره ساسانیان محسوب می‌شود که بر فراز تپه‌ای مشرف به شهر خرم‌آباد و در نزدیکی رودخانه، در مرکز شهر قرار گرفته و چشم‌گیرترین اثر تاریخی و گردشگری درون این شهر است.
ماجرای مشارکت در مرمت و احیای خانه کشفی
احسان بام‌زر، دیگر سرمایه‌گذار خانه کشفی درباره تاریخچه این بنا گفت: این بنا از خانه‌های تاریخی مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است که متعلق به شخصی به نام سید محمود کشفی بوده است.
او ضمن اشاره به اینکه خانه کشفی از اولین بناهایی بود که در شهر خرم آباد برای مشارکت در مرمت و احیا به بخش خصوصی واگذار شد، گفت: سال ۱۳۹۹ با شرکت در مزایده مشارکت در مرمت و احیا شرکت کردیم و قرارداد هم در سال ۱۴۰۱ منعقد شد.
او افزود: اعتباری که صندوق برای مرمت این بنا در نظر گرفته، ۹۲۰ میلیون تومان بود و از آنجایی‌که این بنا دارای آسیب‌های ناشناخته‌ای بود، با اولین کارشناسی انجام شده توسط کارشناسان دادگستری، برخی از جوانب آن از چشم آنها دور ماند و در نتیجه هزینه‌های بیشتری از اعتبار مقرر برای مرمت متحمل شدیم.
مرمت‌های غیر اصولی موجب تخریب بیشتر بنا می‌شود
بام‌زر درباره مرمت‌های غیر اصولی انجام شده روی این بنا توضیح داد: مرمت‌هایی که در گذشته روی بنا انجام شده است، اصولی و دقیق نبوده و فقط باعث شده بنا در ظاهر سرپا به نظر برسد اما در باطن وضعیت خوبی نداشته باشد.
او با ذکر نمونه‌هایی از تخریب بخش‌های مختلف بنا گفت: مثلا دیوار شرقی این بنا به طور کامل تخریب شده بود و مقاومت لازم را برای کنترل و نگهداری سقف‌های بنا را نداشته و ایمنی لازم را نداشت.
بام‌زر ادامه داد: پوششی از سقف کاذب روی بنا انجام شده بود و این کار برای پوشش دادن سقف خراب بنا بود که مرمت نشده و خواستند ایرادات آن پنهان بماند، همچنین قناتی از زیر این خانه تاریخی رد می‌شود که به ما اعلام نکرده بودند و روی آن را نیز آجر فرش کرده بودند.
این سرمایه گذار یادآور شد: موارد متعددی رخ داد تا این بنا به وضعیت نامطلوبی برسد و به تخریب نزدیک شود اما ما سعی کردیم تمام توان خود را به صورت شبانه روزی به کار بگیریم تا این بنا را احیا کرده و برای بهره‌مندی مردم از این فضا آماده کنیم.
بام‌زر ضمن اشاره به عدم به کارگیری مصالحی که با بنا همخوانی نداشتند، تاکید کرد: در مرمت این بنا از استادکارانی استفاده کردیم سابقه مرمت بناهای قدیمی و تاریخی از جمله مرمت پل‌های تاریخی در استان لرستان را داشتند و این امر هزینه‌های مرمت را نیز افزایش داد.
مرمت و احیای بنا مانند درمان یک بیمار است
سعید نوری پور، دیگر سرمایه‌گذار این خانه تاریخی، بیان کرد: بناهایی که بدون مرمت و احیا رها شده و از آنها نگهداری نشود، گویا دچار یک بیماری است که پزشک عمومی قادر به درمان آن نیست؛ بلکه باید افرادی متخصص این بیماری را تشخیص داده و مصالح مناسبی برای درمان و احیای آن در نظر بگیرند.
این بهره‌بردار خانه تاریخی تاکید کرد: تصوری که از مدت و فرآیند مرمت بنا داشتیم با آنچه که در واقعیت هست، متفاوت بود چرا که ظاهر نسبتا خوب بنا، نماینده خوبی برای پی بردن به باطن نامناسب آن نبود. ما حتی مجبور شدیم تا چوب‌های داخل دیوارها را عوض کنیم چرا که بسیاری از این چوب‌ها توسط موریانه کاملا خورده شده بود.
در ادامه عکس‌های قبل و بعد از مرمت این بنا ارائه می‌شود:
عکس‌های قبل از مرمت در سال ۱۳۸۲
عکس‌های عملیات مرمت
عکس پس از مرمت
