یزد شهر خشتها و کاهگلها و مسجدها و بادگیرهاست. این شهر که در میراث جهانی یونسکو هم ثبت شده است. همچنان اصالت و بافت قدیمیاش را حفظ کرده و بادگیرهایش در تمام شهر خودنمایی میکنند و قدم زدن در کوچههای بافت تاریخی یزد ما را به گذشته میبرند، گذشتهای که این شهر دارالعباده نامیده میشد.
خانهای حیرانی در همین بافت تاریخی یعنی محله یوزداران قرار دارد که بیشتر به نام فهادان شناخته میشود.
این خانه در دورهی قاجار به صورت چهار طرفه و متناسب با فصلهای مختلف سال ساخته شده و دالان و هشتی زیبا و چشمگیری هم دارد. اما شاخصترین قسمت این عمارت بادگیرهایش هستند که شاید کمتر کسی بداند دومین بادگیرهای بلند جهان هستند. تالار عریضی که در عمارت حیرانی خواهید دید در بین تالارهای خانههای تاریخی یزد مقام پنجم را دارد. این تالار بیشتر در فصل تابستان استفاده میشد و به اصطلاح بخش تابستانهی عمارت بوده است. مثل تمام خانههای قدیمی، حوض بزرگی در وسط حیاط خانه حیرانی قرار دارد که باغچههای زیبایی در اطرافش خودنمایی میکنند و اینها در کنار دیوارهایی که با کاه گل و گچ پوشیده شدهاند و آجر خشتهای سنگفرش حیاط حس نوستالژیک خانه را کامل میکنند.
دورتا دور حیاط در احاطهی اتاقهاست که با درهای چوبی و پنجرههای شیشهرنگیدار قدیمیشان به خانه روح بخشیدهاند. اما شاید بشود پشتبام را جذابترین قسمت عمارت نامید. جایی که چشمانداز محله تاریخی فهادان از بالا در برابرمان است و شبها میشود از آنجا به تماشای آسمان بینظیر کویر نشست.
این خانه از طرف صندوق توسعه و احیاء در اختیار گروه صنایع خلاق چونک قرار گرفته که در حوزهی صنایع دستی فعالیت میکند و اولین شعبه از خانه خلاق ایران تحت عنوان «خانه خلاق زینو» را در یزد راهاندازی کرده است و به دنبال توانمندسازی تیم ها و استارتاپ ها در حوزه صنایع خلاق، فناوری های نرم و هویت ساز و ترویج و توسعه بازار صنایع خلاق است. امروز در این بنای تاریخی میتوانید به فروشگاه آثار هنری و دستساختههای هنرمندان ایرانی سر بزنید و در کافه زیبای این مرکز لحظاتی بنشینید و از وقتگذرانی در فضای یک خانه قدیمی لذت ببرید. در این مرکز به جز فروش آثار هنری، نمایشگاه، کارگاه و رویدادهای هنری و نمایش و برنامههای رونمایی از آثار هنرمندان ایرانی و فعالیتهایی در زمینهی فعالیتهای خلاق و هنری برگزار میشود.