به جای تک بنا، بافت تاریخی را احیا کنیم / تمرکز دولت چهاردهم بر احیای بناهای خصوصی

به گزارش روابط عمومی صندوق توسعه و احیا شهاب طلایی شکری، مدیر عامل صندوق توسعه و احیا امروز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ در نخستین گردهمایی معماری و شهرسازی خاکی و نقش آن در توسعه پایدار معماری معاصر ایران گفت: قانون حفظ آثار ملی که در سال ۱۳۰۹ تصویب شده است از اولین قوانین مصوب جهت حفظ میراث فرهنگی در کشور ما بوده است.
او افزود: در زمانی که خیلی از کشورها فهمی از میراث فرهنگی نداشتند، در مجلس شورای ملی ما این قانون تصویب شد و هنوز بعد از صد سال این قانون در حال اجراست.
طلائی ادامه داد: در گذشته، قبل از ثبت آثار تاریخی به این موضوع فکر می‌کردند که پس از ثبت چه کارهایی برای حفظ بنا انجام شود. در گذشته حفظ بنا را محدود به نگاه تک‌بعدیِ ثبت نمی‌دانستند و به مراحل پس از این ثبت نیز فکر می‌کردند.
مدیرعامل صندوق توسعه و احیا ادامه داد: در گذشته شاهد بودیم که طی پنجاه سال، صد بنا ثبت شد، اما ‌از سال پنجاه و هفت تا امروز بیش از چند هزار بنا ثبت شده است.
وی تصریح کرد: مساله امروز ما این است که ۱۶۸ شهر دارای بافت تاریخی هستند و نگاهِ غالبِ کسانی که با آن درگیر هستند این است که بافت تاریخی، نه فرصت بلکه تهدید است.
او ادامه داد: یکی از دلایل این نگاه آن است که ما حکمرانی میراث را فقط محدود به ثبت دانسته‌ایم.
او با اشاره به نقش قوانین در حکمرانی میراث فرهنگی افزود: ما در خیلی از موضوعات کشور دچار تورم قانون هستیم، در حوزه میراث فرهنگی نیز با ضعف قوانین مواجه هستیم و بخش کمی از ذی‌نفعان این حوزه از حوزه کاری خود باخبر هستند و مسئولیت خود را انجام می‌دهند.
طلائی تاکید کرد: یکی از موضوعات ما در صندوق این است که تاکنون درگیر تعدادی از تک بناهای تاریخی دولتی بوده‌ایم.
وی افزود: ما بیش از ده هزار بنا داریم که مالک خصوصی دارند و امروز باید برای احیا و مرمت بناهای دارای مالکیت خصوصی قانون گذاری کنیم.
طلایی ادامه داد: با قانونگذاری در این زمینه می‌توانیم کمک کنیم که مردم که حافظِ شهر هستند، خودشان بنا را احیا کنند.
مدیر عامل صندوق اضافه کرد: بافت تاریخی شهر گرگان، هشتاد سال پیش ثبت شده است و جزو اولین بافت‌های ثبت شده کشور است.
او به تجربه احیای بافت اشاره کرد و گفت: میراث فرهنگی باید از احیای صرف بناهای دولتی، عبور کند و سراغ بافت‌های تاریخی دارای مالکیت شخصی برود.
این مقام مسئول وزارت میراث فرهنگی ادامه داد: مسأله ما، حکمرانی میراث در آینده است و امروز شاهدیم که شهردارهای خیلی از شهرهای کوچک اما دارای قدمت، با قوانین میراث آشنا نیستند.
او ادامه داد: در سطح کلان هم ما باید بین بین ارزش‌های تاریخی و میراثی، ارزش‌های اجتماعی و ارزش‌های اقتصادی بناهای تاریخی تعادل ایجاد کنیم.
طلایی افزود: ما بباید به مراحل بعد از ثبت هم فکر کنیم و باور من این است که اگر منتظر بمانیم که دستگاه دیگر، میراث فرهنگی را در اولویت بگذارند، هرگز این اتفاق نخواهد افتاد.
مدیر عامل صندوق توسعه و احیا گفت: ما در دولت چهاردهم، تمرکز خود را بر احیای بناهای تاریخی خصوصی گذاشته‌ایم.
او ادامه داد: ما امروز به جای احیای تک بنا، به سمت احیای بافت می‌رویم و نمونه آن را در قالب یک طرح ملی و به صورت آزمایشی از یک شهر شروع می‌کنیم.
او در انتها خاطر نشان کرد: نقش آینده صندوق این است که علاوه بر احیا، در برگزاری رویدادهای ترویجی مشابه این گردهمایی مشارکت کرده و زمینه فرهنگی لازم را برای حفظ و احیای بناهای تاریخی فراهم کند، ما این آمادگی را داریم که یک بنا را در بافت تاریخی یزد در اختیار این نوع رویدادها و فعالیت‌ها قرار دهیم.
لازم به ذکر است این گردهمایی ۲۴ و ۲۵ مهرماه ۱۴۰۳ از ساعت ۸ تا ۱۶ در موزه ملی برگزار می‌شود. در حاشیه این گردهمایی، عکس‌های تاریخی جرج استیونس در قالب نمایشگاه ارائه می‌شود.
از مهم‌ترین سخنرانان و استادان این گردهمایی می‌توان به آلوندو آسامو لازار مدیر مرکز میراث جهانی یونسکو، ماددالنا اکنزا رئیس کمیته علمی بین‌المللی معماری خاکی ایکوموس جهانی، رسول وطن دوست، محمد منصور فلامکی، سید محمد بهشتی، مهدی مجابی، فرامرز پارسی و اسکندر مختاری اشاره کرد.