به گزارش صابتا، امید رضا کاظمی، فعال صنعت گردشگری و بوتیک‌هتل گفت: از ۱۵ سالگی وارد صنعت گردشگری و هتلداری شده و طی این سال‌ها تجربیات زیادی در مدیریت پروژه‌های گردشگری و بهره‌برداری از بناهای تاریخی به دست آوردم. اولین تجربه مهم من، مدیریت بهره‌برداری بوتیک هتل سرای عامری‌های کاشان بود که حدود پنج سال در آنجا فعالیت داشتم و با چالش‌های عملیاتی و مدیریتی در یک شهر تاریخی آشنا شدم.
کاظمی ادامه داد: بعد از آن، به مدت نه ماه در پروژه احیای خانه نظامیه به عنوان مدیر بهره‌برداری فعالیت کردم و سپس مشاور چند پروژه مهم گردشگری و تاریخی بودم.
او به همکاری در پروژه تاج‌آباد اشاره کرد و گفت: هدف این پروژه، احیای بناهای تاریخی و تبدیل آن به فضای گردشگری بود، این پروژه، تجربه ارزشمندی به همراه داشت چرا که از پیچیدگی‌های بسیاری برخوردار بود.
این فعال صنعت گردشگری گفت: هر پروژه احیای بناهای تاریخی مشکلات خاص خودش را دارد و برای موفقیت نیاز به مدیریت دقیق، شناخت شرایط محلی و همکاری خوب با همه افراد درگیر دارد.
وی تاکید کرد: بازار تهران که یکی از قدیمی‌ترین و پیچیده‌ترین بافت‌های تاریخی کشور است، شرایط خاص خودش را دارد و احیا و بهره‌برداری از آن کار ساده‌ای نیست. این بازار با تنوع بالای کسب‌وکارها، مرکز اقتصادی و اجتماعی شهر تهران به حساب می‌آید.
چالش‌های احیای بافت تاریخی بازار تهران
کاظمی گفت: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در احیای بازار تهران، مقاومت بازاری‌ها در واگذاری ملک‌هایشان به سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری است. آن‌ها معمولا ترجیح می‌دهند کسب‌وکارشان را ادامه دهند و نگران تغییر کاربری‌ها و اثرات اقتصادی این تغییرات هستند.
این کارشناس میراث فرهنگی تاکید کرد: پروژه‌های گردشگری در بازار تهران مثل پروژه خانه نظامیه به دلیل نبود حمایت کامل و همکاری کافی با کسبه و ساکنان، با دشواری‌های بسیاری همراه است. مشکل اصلی این است که مردم محلی به دلایل اقتصادی و فرهنگی تمایل چندانی به تغییر ندارند.
او گفت: برای موفق شدن در احیای بازار تهران باید از ابتدا به منافع بازاری‌ها و ساکنان توجه ویژه شود تا آن‌ها شریک و همراه پروژه باشند. در پروژه خانه نظامیه، تغییر نگرش مردم نسبت به گردشگری و بهره‌برداری درست از بنا، باعث موفقیت شده و می‌تواند الگوی خوبی برای سایر پروژه‌ها باشد.
این فعال صنعت گردشگری تاکید کرد: تجربه نشان داده که بدون توجه به منافع اقتصادی و اجتماعی مردم محلی، احیای بافت‌های تاریخی پایدار نخواهد بود.
راهکارهای موفقیت در احیای بافت‌های تاریخی
وی گفت: مهم‌ترین عامل موفقیت در احیای بافت‌های تاریخی، درک درست نیازها و منافع همه کسانی است که در پروژه دخیل‌اند؛ سرمایه‌گذاران، مالکان، بهره‌برداران و ساکنان هرکدام نگرانی‌ها و خواسته‌های خاص خودشان را دارند که باید در نظر گرفته شود.
کاظمی تاکید کرد: باید ببینیم ارزش سایر ملک‌های موجود در بافت تاریخی، قبل و بعد از ورود سرمایه‌گذاری گردشگری جهت احیای بنا، چقدر تغییر می‌کند و این تغییر ارزش به صورت عادلانه بین همه ذینفعان تقسیم شود. در شهرهایی مثل کاشان و شیراز، گردشگری باعث حفظ و افزایش ارزش بافت شده اما در تهران به دلیل شرایط خاص، این فرآیند پیچیده‌تر است.
این کارشناس میراث فرهنگی گفت: یکی از مشکلات تهران، تغییر الگوی خرید و فروش ملک و کم‌رنگ شدن نقش بازار به عنوان مرکز اصلی توزیع کالا است. این موضوع هزینه‌های نگهداری را بالا برده و باعث تغییر کاربری‌های ناخواسته شده که به بافت تاریخی آسیب زده است.
او تاکید کرد: حفظ ساکنان بومی در بافت تاریخی و جلوگیری از تبدیل کاربری مسکونی به تجاری یکی از چالش‌های مهم احیای پایدار است. مشارکت فعال مردم محلی کلید موفقیت است.
این فعال صنعت گردشگری گفت: همکاری مستمر و شفاف بین سرمایه‌گذاران، مالکان، بهره‌برداران و جامعه محلی باید برقرار باشد تا پروژه‌های احیا موفق و به توسعه پایدار منطقه کمک کنند.
نقش صندوق احیای بناهای تاریخی
وی گفت: صندوق احیای بناهای تاریخی در دو دهه گذشته نقش مهمی در حفظ و احیای بیش از ۶۰ بنای تاریخی در کشور داشته است. این صندوق با جذب سرمایه‌گذاران و حمایت‌های مالی و فنی توانسته پروژه‌های زیادی را به نتیجه برساند.
کاظمی تاکید کرد: فقط افتتاح پروژه کافی نیست و باید برنامه‌ریزی دقیقی برای نگهداری و ارتقای کیفیت بناها در طول زمان وجود داشته باشد. انتخاب بهره‌برداران متخصص و متعهد، نکته مهمی در موفقیت صندوق بوده است.
این کارشناس میراث فرهنگی گفت: پایداری پروژه‌های گردشگری نیازمند همکاری همیشگی همه کسانی است که در آن دخیل‌اند؛ از مالکان و سرمایه‌گذاران گرفته تا بهره‌برداران و مردم محلی. فقط با این همکاری است که احیا می‌تواند به حفظ میراث فرهنگی و توسعه پایدار منجر شود.
