هادی میرزائی با تاکید بر اینکه واگذاری حق بهره برداری بناهای تاریخی به بخش خصوصی وظیفه ذاتی و انحصاری صندوق توسعه و احیاء است گفت: این صندوق امروز یک حلقه واسط میان‌بخشی است که با تجربه ۱۵ ساله مستقیم و تجربه غیرمستقیم از سال‌های قبل از آن – از سال ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۴ – این مسیر را شروع کرده و اکنون از یک پشتوانه ۲۵ ساله علمی و فنی برخوردار است .
او با یادآوری این مهم که صندوق توسعه و احیاء یک مجموعه انتفاعی نیست که برای مجموعه‌های دولتی و عمومی ایجاد نگرانی کند تصریح کرد: با همین نگاه اساسنامه این صندوق به عنوان یک موسسه غیرانتفاعی تصویب شد که باعث می‌شود بتواند به عنوان یک مجموعه میان‌بخشی، نمایندگی در واگذاری‌ها را انجام و تضمین‌های لازم را دریافت کند و انتفاع واگذاری را به سازمانی که نمایندگی آن را بر عهده دارد، بدهد .
تفاهم نامه با دستگاه های اجرایی
میرزائی با بیان این مطلب که سامان‌دهی و مشخص‌کردن وضعیت بناهای تاریخی از ماموریت‌های این صندوق است ادامه داد: البته تعدادی از این بناها در مالکیت صندوق نبوده و تحت مالکیت نهادهای دیگر مانند سازمان اوقاف و امور خیریه، ستاداجرایی فرمان امام(ره)، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و… است که طی انعقاد تفاهم نامه های دو یا چند جانبه، قصد واگذاری این بناها به بخش خصوصی را داریم.
او ادامه داد:مدتی پیش تفاهم‌نامه مشترکی با سازمان اوقاف امضا کردیم که طبق آیین‌نامه صندوق می‌تواند بناهای تحت مالکیت اوقاف را با معرفی از سوی ادارات کل استان‌ها به بخش خصوصی واگذار کند و منافع این واگذاری را با اوقاف بدهد؛ همچنین تفاهم‌نامه‌ای هم با وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی امضا شد که اختیار بناهای این وزارتخانه برای واگذاری به بخش خصوصی و ایجاد خانه‌های خلاق و فرش دستباف به صندوق داده شد .
مدیرعامل صندوق توسعه و احیاء با اشاره به مذاکره با ارتش جمهوری اسلامی درباره واگذاری بناهای تاریخی در اختیار این نهاد گفت: این رویکرد نشان از شکوفایی و نگاه رشدیافته یک مجموعه نظامی است و شاید این تجربه برای اولین بار در دنیا در حال وقوع است که یک مجموعه نظامی بدون نگاه اقتصادی یا درون‌گرایی حاضر است این ثروت‌های میان‌نسلی را با حفظ حقوق مالکانه برای خود، به مردم و به بخش خصوصی واگذار کند. به گفته او اکنون فرایند واگذاری مجموعه پادگان ۰۶ تهران در حال بررسی است که با احیای فضای درونی آن و کاربری فعال اقتصادی به عنوان یک نقطه تنفسی در پایتخت معرفی شود.
صیانت از بناهای تاریخی با مشارکت بخش خصوصی
میرزائی با تاکید بر اینکه واگذاری یک بنا به بخش خصوصی برای مرمت و احیا و ایجاد کاربری مناسب و نوع واگذاری، خود یک نوع حفاظت و صیانت از بنای تاریخی است گفت: این موضوع یکی از رویکردهای مهم در حوزه حفاظت از بناهای تاریخی و در همه جهان و در کشور ما محسوب می‌شود . به گفته او از زمان تاسیس صندوق (سال ۱۳۸۴) تا سال ۱۳۹۸ بر مبنای حدود ۱۴ سال فعالیت صندوق، حدود ۶۰ مجموعه و بنای تاریخی به بخش خصوصی واگذار شده و در فرایند مرمت، احیا و بهره‌برداری قرار گرفت که ارزش جذب سرمایه آن ۶۵ میلیارد تومان بوده است .
میرزائی با اشاره به آغاز فعالیت خود در صندوق توسعه و احیاء از سال ۹۸ اظهار داشت: از نیمه دوم سال ۹۸ تا پایان سال ۹۹ که ۱۳ ماه آن متاثر از شیوع ویروس کرونا بود، صنعت گردشگری به شدت آسیب دید و به تبع آن سرمایه‌گذاری هم کاهش یافت؛ اما با اقداماتی که در حوزه کاربری‌های متناسب و در شان و همچنین در حوزه واقعی‌کردن هرینه‌های مرمت، احیا و بهره‌برداری صورت گرفت، توانستیم ۷۰ مجموعه تاریخی را به بخش خصوصی واگذار کنیم که رشد ۱۱۰۰ درصدی یک‌سال را نسبت به ۱۵ سال قبل خود نشان می‌دهد. به گفته او ارزش جذب سرمایه در این مدت ۱۸۱ میلیارد تومان بود که رشد ۳۰۰ درصدی سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در بناهای تاریخی را نشان می‌دهد .
توجه به دغدغه دوستداران میراث فرهنگی
مدیرعامل صندوق توسعه و احیاء با اشاره به دغدغه و نگرانی علاقه‌مندان، دوستداران و حامیان میراث‌فرهنگی تصریح کرد: افزایش تعداد واگذاری بناها در دوره‌های مختلف است، در حالی که عملکرد صندوق باید بر اساس برنامه‌های بلندمدت ۲۰ ساله تبیین شود و میزان جذب سرمایه برای مرمت‌ها و احیاها تشریح گردد. او افزود: واگذاری ۶۰ بنا در ۱۵ سال و حتی ۷۰ بنا در یک سال هم عدد چندان بزرگی نیست؛ زیرا تعداد بناهای در اختیار صندوق برای هدف واگذاری برای مرمت و احیا، بسیار بیشتر از این آمارها (بیش از ۷۵۰ بنا) است . میرزائی با تاکید بر اینکه نگاه صندوق توسعه و احیاء در واگذاری بناهای تاریخی، صرفا ایجاد مراکز اقامتی یا تبدیل کردن به رستوران و پذیرایی نیست خاطرنشان کرد: مهمترین رسالت صندوق احیا، تبدیل این بناهای تاریخی به یک مرکز فرهنگی است، ضمن اینکه مداخله‌های غیر اصولی در بنا هم به حداقل و یا صفر برسد .
او با اشاره به مسیر درست صندوق احیاء در مرمت، احیا و بهره برداری از مجموعه های تاریخی و فرهنگی گفت: تعدادی از مجموعه بناهای واگذار شده مانند کاروانسرای سعدالسلطنه در قزوین ، کاروانسرای میان دشت در سمنان و کاروانسرای یام در آذربایجان‌شرقی و بسیاری از کاروانسراهای دیگر در سراسر کشور که در پرونده ثبت جهانی یونسکو هستند، نشان می‌دهد که صندوق بناها را به شکلی احیا کرده که ممیزی و امکان قرار گرفتن در ثبت جهانی با ریسک مواجه نشده است؛ و امیدواریم با ورود در ارزیابی نهایی، از فهرست موقت به فهرست قطعی ثبت جهانی منتقل شود
